Yaklaşık 5 bin yıldır tanınıp, bilinen fındığın en büyük üreticisi. Türkiye’dir. Dünya fındık üretiminin %75’ini karşılayan ülkemizde yıllık üretim ortalama 550-600 bin ton seviyelerindedir.
Dünya fındık tüketimi ise 600 bin ton kabukludur. Görüldüğü gibi ülkemiz dünya fındık tüketimini tek başına karşılar durumdadır. Diğer fındık üreten ülkelerin (italya, İspanya, Yunanistan, ABD gibi..) üretimlerinide dikkate aldığımızda, her yıl ortalama 100 -150 bin ton arz fazlası stoklarımızda kalmaktadır. Bu nedenle Türkiye’nin fındık başta olmak üzere, tarımda üretim planlaması yapması kaçınılmazdır.
Ülkemizde Doğu Karadeniz Bölgesinde Ordu, Giresun, ve Trabzon illerinin geleneksel ürünü olan fındık; zamanla Orta ve Batı Karadeniz Bölgesinde de önemli bir ürün haline gelmiştir.
İlimiz insanının büyük bir bölümünün geçim kaynağı olan fındık ülkemizde bugün 8 milyon insanımızı direkt veya dolaylı olarak ilgilendiren başlıca tarım ürünlerimizdendir. Fındığın ilk kez ülkemizde kültüre alındığı ve 1403 yılında ilk dış satımının gerçekleştiği, çeşitli kaynaklarda yer almaktadır.
Ülkemizin Doğu Karadeniz kıyıları fındık yetiştirmesi için doğal bir slan oluşturmaktadır. Fındık yeryüzünde geniş bir alanda yetiştirilmesine karşın, kültür fındıkları 37-41 paralelleri arasında 750 metreyi aşmayan yüksekliğe kadar, yıllık ortalama ısısı 13-16 dereceye kadar ılıman ve nemli iklim koşularında, genellikle derin, tınlı-humuslu topraklarda oldukça iyi gerlişme göstermektedir.
Espiye İlçesinin ekonomik temeli fındığa dayalı olup, fındık; yöre çiftçilerinin başlıca gelir kaynağıdır. Tarıma elverişli arazinin %80’inde, ilçe alanının %35’inde fındıuk yetiştirilmektedir. İlçede 8596 hektar sahada yetiştirilen fındığın üretim miktarı çeşitli etkenlere göre değişmekte, ortalama yıllık 6 bin ton civarındadır. İlçede çiftçi ailesi başına 15-16 dekar fındık bahçesi düşmektedir. 5150 aile fındık yetiştiriciliği yapmaktadır. Fındık bahçelerinin yıllık ortalama verimi 70 kg/dekar dır. Verim; sahil kolda 120-150 kg/dekar a çıkabilmekte fakat yüksek kolda 20 kg/dekar a düşebilmektedir. Bunun sebebi fındık bahçelerinin ömrünü tamamlamış olması, bakım ve mücadele işlerinin yeterli yapılaması, yıllık iklim değişiklikleri, yüksek kolda iklim ve toprak yapısının fındık yetiştiriciliğine fazla elverişli olmaması gibi nedenler gösterilebilir.
ÇAY YETİŞTİRİCİLİĞİ
İlçemizde 16 köy ve mahallede çay yetiştiricliği yapılmaktadır. 1860 dekar sahada yapılan çay yetiştiriciliğinde yıllık ortalama verim 1200 ton civarında olabilmektedir.
Toprak ve iklim yapısı itibarı ile sahil ve sahile yakın yerleşim bölgelerinde çay tarımı yapılabilmektedir. Çayın ilkim ve toprak isteği olarak çok seçiçi bir bitki olması ebebiyle sahilden 15 km içerde çay yetiştirilememektedir. çay yetiştiriciliğinin en fazla yapıldığı köyler İbrahimŞeyh, Hacı Mahmutlu, Hacıköy, Demircili ve Cibril mahalleleridir.
SEBZECİLİK
Sebze üretimi özellikle sahil ve sahile yakın köylerde yapılmaktadır. daha çok aile içi tüketim için yetiştirilen sebzeler, sahile yakın yerlerde sebze bahçelerinde, köylerde ise mısır tarlası içinde veya etrafında yetiştirilmektedir. Mısır tarlası içinde yapılan sebze yetiştiriciliğinde bakım ve mücadele işleri zor olmakta ve dolayısıyla verim düşük olmaktadır. Yetiştirilen başlıca sebzeler karalahana, taze fasülye, domates, salatalık, biber, patlıcan ve patatestir. İlçemizde 110 hektar sahada yıllık 976 ton üretim yapılmaktadır.
MISIR YETİŞTİRİCİLİĞİ
İlçemizde hemen hemen tüm mahalle ve köylerde mısır yetiştirilmektedir. 1824 hektar sahada yetiştiriciliği yapılmasına, fındıktan sonra ikinci tarımsal ürün olarak ekonomik öneme sahiptir. Yıllık ortalama mısır üretimi 4346 ton, mısır sapı üretimi 8000 ton dur. Mısır genellikle aile içi tüketimde insan ve hayvan gıdası olarak kullanılmaktadır. Önceki yıllarda daha fazla yetiştirilen mısır, fındığın önemi arttıkça üretim miktar ve alanı olarak yıldan yıla azalmıştır. özellikle sahil ve sahile yakın köy ve mahallelerde mısır ekili alanlara fındık bahçesi tahsis edilerek mısır yetiştirilebilen saha azalmıştır.
Köylere ulaşım kolaylaştıkça buğdar unu tüketimi artmış, mısır daha çok hayvan yeni olarak kullanılmıştır.
Helen üretilen tane mısırın büyük çoğunluğu hayvan yemi olarak kullanılmakta; mısır sapı ise tamamen kaba yem olarak hayvan yetiştiriciliğinde kullanılmaktadır. Ortalama mısır verimi sahilde 300 kg/dekar, yüksek köylerde 100-150 kg/dekar civarındadır. Daha çok hayvan yemi olarak yapıldığından mısırda verimi arttırıcı çalışmalar yetiştiricilerin fazla ilgisini çekmemektedir.
MEYVECİLİK
İlçemizde üreyimi yapılan başlıca meyvelere elma, armut, kiraz, vişne, dut, incir, ceviz, şeftali, erik, ayva, mandalin, portakal ve kividir. İlçemizde üretim ise yıllık 240 tondur. Toplu meyve bahçesi tesisi yok denecek kadar azdır. İklim yapısı itiariyle meyve bahçelerinde görülen hastalık zararlıları bölgemizde yoğun zarara neden olmakta, bunlarla mücadele ise maliyeti arttırmaktadır. Bu durumda çiftçiler için meyve yetiştiriciliğinden çok fındık yetiştiriciliği daha çok cazp hale gelmektedir.
HAYVANCILIK
İlçemizde 4750 baş sığır, 4400 baş koyun, 300 baş manda, 100 baş keçi, 10080 kümes hayvanı, 360 baş tek tırnaklı (at, katır, eşek) yük hayvanı bulunmaktadır.
SIĞIR VE ÇAYIR – MERA
İlçemizde 4750 baş sığır bulunmaktadır. Küçük aile işletmeciliği şekllinde yapılan sığır yetiştiriciliğinde çiftçi aileleri tarımsal üretimleri sonucu elde ettikleri kaba yemi değerlendirmek ve aile içi ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla bir iki baş süt sığırı yetiştirmektedir.
Önceki yıllarda hemen hepsi yerli kara sığırlarından oluşan işletmelerin sun’i tohumlama çalışmaları sonucu bugün ortalama 1/3 kültür melezi yapılan bu tohumlama çalışmaları sonucu süt verimi yıldan yıla artmakta, yetiştiricilik daha ekonomik hale gelmektedir. Yine ilçe Tarım Müdürlüğü tarafından her yıl şap aşısı, yanıkara aşısı ve sığır vebası aşısı uygulanmaktadır. Yıllık ortalama süt üretimi 8690 ton, peynir üretimi 225 ton, tereyapı üretimi 212.5 ton olup bu ürünlerin %99 u aile içi tüketimde kullanılmakta ve çok az bir kısmı pazarlanamaktadır.
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ
İlçemizde 4440 koyun, 100 kıl keçisi bulunmaktadır. Koyun yetiştiriciliği kozköy, Kurugeriş, Güzelyurt, Ericek, Seydiköy gibi yüksek köyler başta olmak üzere tüm ilçede yapılmaktadır.Yaz aylarında çıkılan yaylalarda meran yeterli ot olmaması sebebiyle üreticiler zor durumda kalmaktadır. İlçe Tarım Müdürlüğünde koyunlara Entretoxemie aşısı uygulanmaktadır.
ARICILIK
İlçemizde arıcılık 5-20 kovanlık işletmeler halindedir. İlaçlama mevsiminde bu sayıdaki kovanların seyyar arıcılık için nakli ekonomik olmadığından ilaçlama yapılmayan bölgelere arılar nakledilememektedir. Fındık kurdu ilaçlamasının yapıldığı Mayıs ayı içersinde gelişmesi doruk noktasında olan arı kolonilerindeki, tarlacı arı mevcutlarında fındık kurdu ilaçlaması ile %50-75 oranında zaiyat olmaktadır. Böylece Haziran ayının ilk haftasında başlayan büyük nektaş akışına güçsüz kolonilerle gidilmekte, alınması gereken bal verimi büyük oranda düştüğü gibi kovanlarında iç dengesi bozulmaktadır. İlçemizde bulunan 8450 arı kovanının tamamı fenni kovalardır. Bu kovanların büyük bir kısmı Bayrambey, Avluca, çalkaya, Ericek ve Bozköy Köylerinde bulunmaktadır. İlçenin yıllık ortalama bal üretimi 72 ton, balmumu üretimi 54 tondur.